قارن

شعر و ادبیات فارسی و تبری(مازندران)

قارن

شعر و ادبیات فارسی و تبری(مازندران)

آخرین مطالب
  • ۰
  • ۰

لسک (حلزون)

لسک (حلزون)

لیسِ تن دارنه اُ تیم جارِ کِفا دارنه لِسِک 

سِرنماشون بِنه سَر، اِشکمِ را دارنه لسک

با تنی سرسری (لیز)  کشتگاه را پشت سرش دارد حلزون /غروبگاه بر روی زمین کشتگاه شکمش را در راه دارد حلزون

 

اَتّه کش نازکِ تن وَرنه گوزنگوی پَلی

اَتّه تُوره گُلِ خنده تکِ لا دارنده لِسِک

یک بار تن نحیف را میبرد سمت سوسک سرگین غلتان/یک کوله پشتی خنده لای لبش دارد حلزون

 

شُونه لَسْ لَس گِلِ سر تا گُلِ سَر، شِلْ پِئی مِجْ

خَسته تن دارنه اُ اَرمونِ وفا دارنه لسک

میرود آهسته آهسته از روی گِل تا روی گُل در حالی که خیلی آرام و شل یواش حرکت میکند/تن خسته دارد وآرزوی وفا داری دارد حلزون

 

نرمِ شاخ دارنه بَوین غصه ر شاخ زَنده اتی

لاک لا ،برمه ،خشالی ر سِوا دارنه لسک

شاخ نرمی دارد (با اینهمه)نگاه کن به غصه ها شاخ میزند کمی/ لای لاکش گریه و خوشحالی را جدا از هم دارد حلزون

 

شو سَری شُونه کَئو باغ ،وِنه چش چش دَره راه

زَنده گاز شُوپه شِه دردا رِ حیا دارنه لسک

شب هنگام به باغ کاهو میرود و چشمانش منتظر در راه است/ گاز میزند زمان تنهایی نگهبانی از مزرعه دردای خودش را حجب وحیا دارد حلزون

 

کوچه تِک شی یه اِمو هی گِته روجای خَوِر

ریزِ چشما دَره را، اَسلی کِپا دارنه لسک

میرود به منطقه "کوچه تک" و بر میگردد و باز خبر از روجای(ستاره) خودش میگیرد/ چشمان ریزش به راه است و کپه کپه اشک دارد حلزون

 

اَتّه حَبْ گندمِ وسّه بُونه جَنْدم مِه بهشت

اَره شیطونِ گذر ،چَکّه سِما دارنه لِسک

به خاطر یک دانه گندم بهشت مان میشود یک دنیا جهنم/ آری در محل عبور شیطان دست زدن و رقص شادی دارد حلزون

 

اِمبه هر شو کوچه سَر لِسّک ِ سّون زخم اُ زلی

هاده شِل بِفته ر، دسّا رِ وِشا دارنه لسک

می آیم هر شب سر کوچه مانند حلزون با تن زخمی/موهای بافته ات را آزاد کن که دستهایش را باز نگهداشته است حلزون

 

#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا


  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

تقدیم به سردار مدافع حرم شهیداسماعیل زاهدپور

 

خَوِر بِمو ،پلنگِ نر هِنیشته / خَور بِمو ،هِرِستائه نَنیشته

خبری آمد که پلنگ نر(به زمین) نشست/ (باز) خبر آمد که ایستاد و(هرگز)ننشست

خَور خَور ،که بی خور بِموئه / بَوین چِتی مه جان جه گِرْ بموئه

خبردار باشید که بدون خبر دادن آمد/نگاه کن که چگونه آنکه به جانم بسته بود آمد

خَور رِسون، مه سینه مشت خونه/قرار بیه دَگِرده زود، نمونه

آورنده خبر دلم پر از خون است/ قرار گذاشت زود برگردد و زیاد نماند

نَکانده عِب اَتی که دیر بمویی / پسر پسر مه پیرِ چشّ ِ سویی

عیب ندارد اگر کمی دیر آمدی/پسر  پسر نور چشمان کم سوی من هستی

 نَکامْبه بِرمه تِه ره چو بَزونه / تِه دسْ دَوسْته بی یه، لوُ بَزونه

گریه نمیکنم که ترا با چوب زدند/وقتی دستت بسته بود با لگد ترا زدد

نَکامبه بِرمه ،بِرمه ر چه فایده / ندارنه برمه، چشْ ته قدِ قایْده

گریه نمیکنم گریه را فایده ای نیست/چون گریه ،چشمی به بلندی قد تو ندارد

ته فال کوئه، ته سر کوئه، ته تن کو؟/ِ مُقُر بِرا ته خونی پیرهن کو؟

پس دستت و سرت و تنت کجاست/اعتراف کن پیراهن خونی ات کجاست؟

نکامبه برمه که کفن نداشتی / دِوَنْدی ،شَرف اُ ،پیرُهن نداشتی

گریه نمی کنم که کفن نداشتی/کفش و شال و پیراهن نداشتی

ته ساک کوئه چَپی کوئه قوا کو؟/ شازده پسر، علی کو ارمیا کو؟

ساکت وچپیه وکت ات کجاست؟/پسر رشیدم بگو علی و ارمیا پسرانت کجایند

اِلاج نوونه غصه مار نشونه/ ننا هنیشته برمه جار، نشونه

فراوان است غصه و تمام نمی شود/مادر نشسته است در عرصه ی گریه و جایی نمی رود

هِنیشته برمه هکْ هکِ بموئه/ بِبا ته داغ سَر،کمک بموئه

گریه تمام شد و نفس نفس زدن آمده/پدر برای تسلی داغ تو به کمک آمده

هِنیشته بیمه نالِ سَر، نموئی /اِسا بمومه خاکِ سر، ته کویی؟

نشسته بودم روی رواق و نیامدی/الان نشستم سر خاکت پس کجایی

ته گهتِ آسمونِ چلچلا بی / نخوارِ آسمونْ دله، صفا بی

تو پرستوی آسمان بی انتها بودی/آسمان گرفته را صفا بودی

بلند می ر کی پشو بزوئه؟ / هدائه چَمْ ته دیمِ لو، بزوئه؟

موی بلندت را چه کسی به هم زد/فرم داد و کجش کرد رو گونه ات

اِلاله کو ؟بهارِ رازقی کو؟/ تی داغِ سر چراغِ عاشقی کو؟

آلاله و یاس بهاری کجاست؟/بر روی داغ غمت چراغ عاشقی کجاست

چه اتّا پسْپلیک مِره نِشنی / قراربیه دگردی زود، چه ننی؟

چرا یک نگاه کوچک به من نکردی/قرار بود زود برگردی چرا نمی آیی؟

اِسا تی سنگِ سر ر پِرزو زَمبه / بلبل اُ چلچلا ر اَی رو زمبه

حالا سنگ سرد تو را با دسمال تمیز میکنم/به بلبل و پرستو رو می اندازم

زَنده مره تی سرد سنگ اشاره/کی خوانه، اَی تی جم خور بیاره

سنگ سردت به من اشاره میکند/چه کسی دوباره از تو خبر می خواهد بیاورد

نِنا هِنیشته پشت در، دگردی/ تِه منتظر هِنیشته بَردگردی

مادر کنار در نشسته است برگردی/ منتظرت نشسته که دوباره بیایی

 شعر: روح اله نظرنژاد

  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

جاسوس

#گزلاق_جاسوس


اگر جاسوس بَوم ،اشکالی دارنه؟

ترامپ جا، دوس بَوم، اشکالی دارنه؟

دَوندم هی قرار داد بی بی سی جه

ملان جا دوس بَوم،اشکالی دارنه؟

بُورم فوردو، پلنگِ رد بیرم!

یارِ کاوس(سیدامامی) بَوم، اشکالی دارنه؟

بَدوشم مردمه دارو ندار

دلار جم توس بَوم اشکالی دارنه؟

بچاپم پولُ ،جیم باوم کانادا

خرسِ تپوس بَوم اشکالی دارنه؟

دماغْ،تِجْ(تیز) هاکنم، مردمِ پول جه

یه قد ملوس بَوم اشکالی دارنه؟

بمالم دیمِ پوس ،جوون بواشم

اگر ونوس بَوم اشکالی دارنه؟

عجب دریوئی دارنه آنتالیا

بی شلوال موس بَوم اشکالی دارنه؟

اَمه خرجی ر کوفت هاکارده ارباب

اگر کیوس بَوم اشکالی دارنه؟

#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا

 


  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

کاتم (کاکل)

کاتِم(کاکل)

شه روسری رِ چو سَر کانده پرچم/دواره انقلاب ره زَنده بر هم

روسری ات را بروی چوب پرچم میکنی/دوباره با این کار انقلاب را دگرگون میکنی


بلند گیسه وا رِ زنده چشمک/دِ تا می کانده هیزِ چشّ ِ ملهم!

گیسوی بلندت را باد(نامحرم)چشم می اندازد/دو گیسویت مرهم چشم های هیز میشود


شه دونده وا بهارِ تووک نوونه/نهیرنه دسّ، سِسّ ِ کئی چلیک لم

خودت می دانی باد تکیه گاه بهار نمی شود/دستت را بوته ی سست کدو نمیگیرد


ته روجایی ته مونگک ر نشونی/بلندی اسّنی گیسه دنی چَم

تو ستاره ی صبحی نشونه ای از ماه هستی/وقتی بر روی بلندی موهای را کج می کنی


ته روسری اُ من دل دارمه چو تک/ تی سر نَوِسّه اصلش بَووئه خَم

تو روسری و من دلم را بر نوک چوب می آویزم/سرت نمی باید اصلا خم بشود


همین امروز برا آزادیِ سر/مه بشْکسّه دله، بزن چویِ دم

همین امروز بیاد ابتدای آزادی/دل شکسته ی مرا (فقط) به چوب بیاویز


 نئی فردا بوری کوی ولایت/ته دور، هیزِ رفیقون بَووئن جم

نیایی (مبادا) فردا بروی کوی ولایت/دورت دوستان هیز چشم جمع شوند


ته افتابی ته دریو ر نشونی / هِرس تی سرخ مکنا بکشه شم 

تو آفتاب هستی و نشونه از دریا داری/برخیز تا روسری سرخت جوانه بزند


بتونده کدخدا بی ته دواشه/ هوا ر بی ته تیفون بیته بی چم

کدخدا نمی تواند بدون تو بماند/هوا را بدون تو طوفان گرفته بی اندازه


#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا


 

در برگردان شعر جهت سهولت دریافت مفهوم کلمات تبری معنی واژه به واژه رعایت شده و از روانی ترجمه کاسته شده است با عرض پوزش@sheere_mazani

  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

12 بهمن


بهمنِ خونین جاویدان...

@sheere_mazani

شرقِ ور، سَر بزوئه صوایی/بلبل و گل ،بَهینه هوایی

 

در بِمو لاله و یاس و ککّی/یا حرا جه بمو ماهِ مکّی

 

لاله ها جان جه اَی جوشنّه/اِسبه پیرهن(کفن)شه تن پوشنّه

 

شو بَمرده، دلا بَیّه روشن/سِرخِ ابرا، شو رِ بزّو درزن

 

سَر بَزو کوکی یِ ویشاری/کاخِ ذلت بهیه کناری

 

اونکه با مهر و خوبی وِ یارِ/هر جا لینگ یلنه اونجه بهارِ

 

آسمون جان نکان اَمْ جّمْ قهر/با ونوشه نکان گس یک ور

 

خار هارش خار هارش یارِ بوئه/یاری که امتِ چشم سوئه

 

با زمسون بهاران بموئه/خار هارش این ونه عطر روئه

 

#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا

 

@sheere_mazani

 

 


  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

وا بیره

وا بیره

شاید امشو دواره وا بیره / اون دِ انگوس لا به لا بیره

شاید امشب نسیم {محبت}بوزد این نسیم شاید از لای آن دو انگشتت رد شود

شاید امشو هوا بواشه مشت / جان کندی مه دل جلا بیره

شاید امشب هوا هوای خیلی خوبی شود-دلم کمابیش کمی جلا بگیر

ماهِ مونا نَوند دِتا چش ر / آسمون نقره چش ر لا بیره

ای مانند ماه چشمانت را نبند-که آسمان از نقره ی چشمانت رو پوش بگذارد

دل دلندون شونه اگه امشو / بی خور حال مفتلا بیره

دل در آنجا که خواهان است قرار میگیرد اگر-خبر از این بیمارش بگیرد

اَی بلک دارنه کِی طلب کاندی / سره سمت اسمال طلا بیره

باز{دلم} بهانه دارد کی طلب می کنی-که در کنار اسمال طلا{درحرم رضوی}جای بگیرد

بونه آقا ناغافلی امشو /کدخدا اَنگوس بالا بیره

میشود آن آقای {بزرگوار}  بی مقدمه امشب-دست کدخدا را بالا{انتخاب}بگیرد

 

 

شعر:روح اله نظرنژاد-کدخدا

وا بَیْره در بیت = اشاره دارد به زمانی که امام رضا(ع)ضامن آزادی آهو شد و موقعی که صیاد از دیر آمده آهو ناراحت بود آن حضرت دو انگشت خود را باز کرد و از لای دوانگشت خود به صیاد نشان داد که آن آهو در حال شیر دادن به بچه آهو است لذا شاعر انتظار دارد نسیم لطف محبت دوباره از لای آن انگشتان مرحمت بوزد و شاعر را قرین محبت خود قرار دهد

  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

شعر و ترانه های کهن مازندرانی
مطابقت ها با عروض شعر سنسکریت

از:استاد درویش علی کولاییان

مقیاس شعری یا عروض در شعر سنسکریت                
سنسکریت نامی است که به زبان رسمی و ادبی هندوان آریایی اطلاق می شود . این زبان که شامل همه ادبیات وسیع و عظیم هند است دارای قواعد مدون و دستور دقیق است و همه قواعد وزن شعر نیز در آن معین شده است3
درسنسکریت مبنای وزن کوتاهی و بلندی هجا ها است . در سنسکریت به هجای بلند ،  هجای سنگین guruو  به هجای کوتاه ،هجای سبک   laghu گفته می شود و تصادفی نیست که هر دو این واژه ها ، با همین معنا ،هنوز هم در زبان عامیانه مازندرانی ها و البته در اموری خارج از حیطه شعر به کار گرفته می شود4 . 
در شعر سنسکریت ، از ترکیب چند هجای کوتاه و بلند ، صورت هایی حاصل می شود که هر یک را به نامی می خوانند و تکرار یکی از این صورت ها ، یا تکرار متناوب چند صورت ، وزنی خاص ایجاد می کند .ادامه مقاله  در ادامه مطلب ملاحظه گردد
  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

رخصت

خسته بِمومی غمِ سر لا دِنی؟ / جا مرِه امشو شه قدمگا دِنی؟

 اِمبه دواشم تی پَلی، ناوری نا / صحن پَلی، اتّه گوشه ،جا دنی؟

رخصت هادی ،دل بونه قربون تِه/ این همه عاشق دِله امضا دنی؟

نا نَوونه، جا دنیه ، ویمبه شِه / جا مِره امشو درِ کِندا دنی ؟

صحن ِحرم شورمه شه اسری جه باور /اَته پِریک برفه رِ بالا دنی؟

حُسن تی قبر اینه که شیش گوشوئه /یک گوشه نذری مره بیستا دنی؟

خشکِ کویر هسته مِه بِبلاسه دل / خشک ِ کویرِ سَر ِ میها دنی ؟

خوامبه بشورم تی رواق اسری جم /برمه آتی دریو ی ِ اِندا دنی؟

شاه ته ای، راه ته ای ،مهر ته/ اصغر ور جا مره سیوا دنی؟

من که نخوامبه تی جه لج هاکنم /اَنده نیشرمه مره باو ، خا ، دنی

سنگ اگه امشو بواره اِمبه باز /دومبه پِخو بغض ِ تسلّی دنی .

 

#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا

 لطفا آدرس جدید کانال تلگرام ام را یاد داشت فرمائید

@shere_mazani

  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

مژدگانی

مشتلق= مژدگانی

سبک شعر =تبرسی شعر(تبری+فارسی=تبرسی)

 

خبر اومد، تی چال چَلو بَهیه

زمین خشکت پرِاُو بَهیه

 

خبر اومد ،ساری پراز نگارِ

مش رضای کیجا سر قرارِ

 

هر کی خبر بیارده ر بِلارِ

یواشکی، بوسه زَمْبه کِتارِ (چانه)


مش رضا از وقتی شده خبردار

پنیرو یوخه(لواش) نون خرینده چن بار

 

همین اِسا هنیشته خورنه پسته

اَنده بخورده که وِره دماسته

 

بَخریه گوجه و پیاز و خیار

هِرستا هسته پشت در انتظار

 

 خیال کانده شازده پسر، گل آقا

کندنه کاج غصه هار یکجا

 

ندونده اتّا آسمون جُلِ مَنگ

ونه دوش بالا هوکا و کلنگ

 

کندنه بیخ و بن جه کاخ اَرمون(آرزو)

لاغر تن جه چکه یارنه راغون

 

خبر رسون دل بواشه اَلو(آتش)

ونه زبونّه گاز بهیره زالو

 

#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا

در کانال زیر شعر های دیگرم از سال 1394 تا الان وجود دارد آدرس قبلی کانالم به علت طولانی بودن ویرایش گردید و دیگر در دسترس نیست از کانال زیر استفاده کنید

@sheere_mazani

منتظر حضور شما هستم

 

  • روح اله نظرنژاد
  • ۰
  • ۰

می دست عصا


می دست عصا کو؟


مه زخمِ دوایی پی یر(پدر)جان نَشو
مه جان ر شفایی پی یرجان نشو


مه اسلی (اشک) نی یلنه که خوار بَوینم
تِه ره شه دلِ سَر، قرار بَوینم


ندارنه پی یر جان بی ته خانه سُو
ته لینگِ کی کانده ضماد شو به شو


نشو بی ته اَی لال بونه اِسپریک(پرستوی دریایی)
   نَئیر می دل ِغصه جم پی چلیک(نیشگون)


اذون تی صدائه،بلال خوندنه؟
ته گرم ِصدا می غمِ شَندنه


 
بَوین دارِ سَر خوندنه چلچلا
  سفری کوتر خوندنه بی صدا


پی یر بی ته توم بونه می دلخوشی
مه تن جم نَشونه دیگه ناخشی


ته تن خستگی ر نداشته قرار
اِسا خستگی ر دیگه کار ندار


ته تن ر بشورم خنک باوه توو(تب)
مه چش افتو افتو دَشندیه او


خِش هادم تی دیم ر، نا، تی لوچه ر
ته پند و تی صحبت می جان جه گِر


چِتی بی عصا من بی ته راه بورم
نَشو من نخامبه که هیچ جا بورم

#روح_اله_نظرنژاد_کدخدا

با الهام از شعر زیبای استاد وحید دانا

  • روح اله نظرنژاد